Táobón: nguyên do, cách phòng tránh và điều trị ra sao?
Táo bón được định nghĩa là số lần đi tiêu ít hơn 3 lần mỗi tuần, do hai nhóm
nguyên do chính là nhóm nguyên cớ táo bón nguyên phát và nhóm nguyên do táo bón
thứ phát. Về điều trị, chìa khóa để điều trị đa phần người bệnh bị táo bón là
điều chỉnh chế độ ăn uống.
một. Táo bón là gì?
Táobón được định nghĩa là số lần đi tiêu ít hơn 3 lần mỗi tuần. Tiêu chí Rome định
nghĩa chi tiết hơn về táo bón, người bệnh có ít nhất 2 trong các triệu chứng
sau đây: Đi tiêu ít hơn 3 lần mỗi tuần, gian khổ trong đại tiện, phân cứng, cảm
giác tắc nghẽn hậu môn trực tràng, cảm giác đi tiêu ko hết, phải dùng tay hỗ
trợ trong khi đại tiên (Ví dụ một số người bệnh phải dùng tay moi phân hay đè
ép thành bụng trong khi đại tiện).
hai.Các nguyên nhân dẫn đến táo bón?
Cónhiều nguyên cớ dẫn đến táo bón, mà nó có thể được chia thành 2 nhóm chính: Táo
bón nguyên phát và táo bón thứ phát.
Nhómnguyên do táo bón nguyên phát:
Đượcphân thành 3 loại sau: Táo bón chuyển động ruột phổ biến, táo bón chuyển động
ruột chậm và rối loạn tính năng sàn chậu.
-Táo bón vận động ruột phổ biến là loại tầm thường nhất của nhóm táo bón nguyên
phát. Mặc dầu phân đi qua đại tràng với vận tốc bình thường, mà người bệnh cảm
thấy khó khăn trong đại tiện.
-Táo bón vận động ruột chậm được đặc biệt bởi giảm hoạt động di chuyển đại
tràng, nó xảy ra tầm thường hơn ở người bệnh nữ. Người bệnh có thể có chướng
bụng nhẹ hoặc sờ thấy phân trong ruột già sigma.
-Rối loạn công dụng sàn chậu: Người bệnh thường than phiền thời gian đi ngoài
kéo dài, cảm giác đi tiêu ko hết hoặc phải sử dụng áp lực đè vào sàn chậu trong
khi đại tiện để cho phân thoát ra.
Nhómnguyên do táo bón thứ phát:
-Do chế độ sinh hoạt và ăn uống ko cân đối bao gồm:
+Uống không đủ nước (làm phân khô cứng);
+Lượng chất xơ ăn vào không đủ (chất xơ có nhiều trong ngũ cốc, trái cây và rau
quả);
+Uống nhiều cà phê, trà hoặc rượu (những chất này có tác dụng lợi tiểu, làm
người bệnh đi tiểu nhiều dẫn tới mất nước hơi hơi, gây ra sự tăng hấp thu nước
từ ruột và điều này làm phân cứng hơn và gây ra táo bón);
+Ẳn nhiều thực phẩm giàu chất béo động vật (kể cả các thành phầm từ sữa, thịt và
trứng), đường tinh luyện;
+bỏ qua cảm giác muốn đi tiêu, nhịn đi tiêu (có nghĩa là khi có cảm giác mắc đi
tiêu mà người bệnh bỏ lỡ, có thể là do họ ngại sử dụng nhà vệ sinh công cộng
hay do bận rộn)…Nếu điều này xảy ra kéo dài, sau 1 thời gian, người bệnh có thể
mất cảm giác muốn đi tiêu và gây ra táo bón;
+Ít chuyển di cũng có thể gây ra táo bón.
-nguyên cớ cấu trúc bao gồm: nứt hậu môn, trĩ huyết khối, khối u gây tắc nghẽn
ống tiêu hóa, phệ trực tràng vô căn.
-Các nguyên nhân toàn thân gồm: tăng calci máu, cường cận giáp, hạ kali máu, suy
giáp, mang thai.
Táobón là triệu chứng phổ biến khi mang thai có thể do 1 số nhân tố như: áp lực cơ
học của tử cung đè lên ruột, thay đổi nội tiết tố lúc mang thai làm chậm chuyển
di ruột, chỉnh sửa chế độ ăn, vết nứt hậu môn, trĩ, uống thuốc sắt khi mà mang
thai.
-Rối loạn thần kinh: đột quỵ, bệnh Hirschsprung, bệnh Parkinson, thương tổn tủy
sống, chấn thương đầu.
-Các bệnh mô liên kết: xơ cứng bì, lupus.
-một số loại thuốc có thể gây táo bón tầm thường bao gồm: Thuốc chống trầm cảm,
kim khí, thuốc kháng cholinergic, thuốc kháng axit (ví dụ hợp chất nhôm và
canxi), thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn kênh canxi (ví dụ verapamil), thuốc chống
viêm ko steroid (ví dụ ibuprofen và diclofenac), thuốc có chứa chất gây nghiện
(ví dụ codein và morphin), nhiều loại thuốc hướng thần kinh, thuốc chống co
giật…
-Các vấn đề tâm lý (ví dụ trầm cảm, lo lắng) cũng có thể góp phần vào sự phát
triển của táo bón.
-Người phệ tuổi dễ bị táo bón vì những lý do sau: cơ chế ăn uống kém và uống ko
đủ nước, ít tập thể dục, tính năng phụ của các loại thuốc, thói quen đi cầu
kém.
3.Cách chăm nom và điều trị táo bón
-Điều chỉnh chế độ ăn uống: chìa khóa để điều trị đa phần người bệnh bị táo bón
là điều chỉnh chế độ ăn uống, bao gồm:
+Tăng sử dụng lượng chất xơ: Chất xơ có sẵn trong các nguồn tự nhiên rất đa dạng
như trái cây, rau và ngũ cốc. Sử dụng chất xơ có nguồn gốc tự nhiên thì có thế
mạnh vượt bậc về mặt dinh dưỡng so với việc bổ sung chất xơ thuần khiết. Không
những thế, việc khuyên người bệnh ăn nhiều trái cây và rau quả đôi khi ko thành
công, có thể bổ sung chất xơ tinh khiết như psyllium hoặc methylcellulose. Khái
quát, việc bổ sung các chất xơ là an toàn và hiệu quả nếu uống đủ nước. Chúng
chẳng hề là thuốc nhuận trường và phải được dùng thường xuyên (cho dù bạn có bị
táo bón hay không) để giúp bạn tránh táo bón trong tương lai.
+Tăng lượng nước uống vào: Người bệnh nên được uống ít ra tám ly nước mỗi ngày
(1,5 tới 2 lít nước).
+Giảm việc sử dụng thực phẩm gây táo bón như thực phẩm giàu chất béo động vật
(kể cả các thành phầm từ sữa, thịt và trứng), đường tinh luyện, cà phê, trà và
rượu.
- tập thể dục: Thử những bài số đông dục có tính năng ở những vị trí từ đầu gối
tới ngực. Những địa điểm này có thể kích hoạt nhu động ruột. Tập khoảng 15 phút
mỗi ngày.
Tham khảo thêm: Minh Tuệ Vương – Giải pháp hỗ trợ điều trị thận yếu, thận hư
-Đi vệ sinh vào cùng một thời khắc mỗi ngày, tốt nhất là sau bữa ăn, và cho phép
có đủ thời gian dành cho việc đại tiện.
-Nếu các biện pháp lúc đầu này thất bại, các bác sĩ có thể kê 1 số loại thuốc
nhuận trường chỉ mất khoảng ngắn hạn. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ
trước lúc sử dụng bất kỳ thuốc nào. Có một số thuốc nhuận trường tầm thường
như:
+Bổ sung chất xơ.
+Polyetylen glycol (Miralax) là thuốc nhuận trường thẩm thấu, không được hấp thu
bởi ruột, nó giữ nước trong ruột, làm phân mềm hơn.
+Linaclotide (Linzess) kích thích các thụ thể nằm trên nhung mao của ruột non,
tạo ra dung dịch đẳng trương, khiến cho phân mềm hơn và làm khởi động vận động
ruột.
+Các loại đường chẳng thể hấp thụ như lactulose và sorbitol.
+Thuốc nhuận tràng muối như magiê hydroxit, hoặc natri photphat không được
khuyến cáo nếu người bệnh bị suy thận.
-Điều trị các nguyên nhân cấu trúc gây táo bón thứ phát như nứt lỗ hậu, trĩ, bán
tắc ruột…
bốn.Lúc người bệnh bị táo bón, khi nào thì nên đi khám bác sĩ?
Bạnnên đi khám lang y lúc có các triệu chứng sau:
-Các triệu chứng nặng lên và kéo dài hơn 3 tuần.
-cách đây không lâu thay đổi đáng kể lề thói đi ngoài, tỉ dụ táo bón xen kẽ với
tiêu chảy.
-Đau dữ dội ở lỗ hậu khi đi tiêu.
-Chảy máu trực tràng.
-Bệnh trĩ.
-Vết nứt hậu môn.
-Rò trực tràng hoặc sa trực tràng.
-Nôn kèm với táo bón và đau bụng (điều này có thể gợi ý tắc ruột )
-Táo bón liên tục, đi kèm với đau bụng và sốt.
-Có thêm các triệu chứng khác (ví dụ mỏi mệt, bản lĩnh chịu đựng kém với thời
tiết lạnh có thể gợi ý bệnh suy giáp).
5.Bị táo bón kinh niên kéo dài có thể dẫn tới các biến chứng gì?
Nếutáo bón mạn tính kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng sau:
-Trĩ.
-Vết nứt hậu môn.
-Táo bón kinh niên có thể gây ra sự tích tụ của phân cứng, phân bị kẹt trong
ruột, đôi khi gây tắc ruột do phân.
-Sa trực tràng: tình trạng táo bón kéo dài làm cho các mô của trực tràng thường
xuyên căng giãn , lâu dần có thể gây ra tình trạng sa phần niêm mạc ống hậu môn
và về sau kéo theo cả niêm mạc tuyến của trực tràng gây ra sa trực tràng.
sáu.Cách phòng tránh táo bón?
Chúngta cần xem xét 1 số điều sau đây và tham khảo sử dụng thực phẩm chức năng. Vậy momby fib có tốt không hay thuốc momby fib có tốt không
-Ẳn chế độ ăn nhiều chất xơ. Nguồn chất xơ tốt là trái cây, rau, các loại đậu,
bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt.
-Uống một,5 đến 2 lít nước và các chất lỏng khác mỗi ngày.
-Tránh các chất chứa caffeine.
-Giảm các chất béo động vật (kể cả các thành phầm từ sữa, trứng).
-Đi tiêu khi có nhu cầu, cảm giác muốn đi.
-cộng đồng dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, phần đông các ngày trong
tuần.
Tham khảo thêm: Kim Ngân Xoang – Viêm xoang không còn là nổi ám ảnh
